19°
Adana Hacı Sabancı Organize
Sanayi Bölgesi (AOSB) Müdürlüğü tarafından yürütülen Ticaret Bakanlığı’nın
Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi (UR-GE) Projesi
kapsamında, sanayicilere Jidoka kavramı anlatıldı.
ADANA (İHA) – Adana
Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü’nde, Ticaret Bakanlığı’nın Uluslararası
Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi (UR-GE) projeleri kapsamında,
tekstil kümelenmesinde yer alan sanayicilere ve çalışanlara ”Jidoka Sıfır
Fireli Üretim Eğitimi” verildi.
Endüstri Mühendisi Dr. Alper Altan’ın
tarafından gerçekleşen eğitimde; tekstil sektöründe faaliyet gösteren
firmaların temsilcileri ve çalışanları katılım gösterdi. AOSB’nin Seyhan
Salonu’nda gerçekleştirilen eğitimde katılımcılara, Yalın Üretim Felsefesi,
Jidoka, Poke Yoke ve Andon kavramları tanıtıldı.
Dr. Alper Altan, ‘Yalın Üretim Felsefesi’ni,
”Ürün ve hizmet yaratma sürecinin israflardan arındılırıp sadeleştirilerek,
sunulan ürünü mükemmelleştirmek ve bu yolla firmaların karlılığını artırmak
amacını taşıyan kavram, sistem ve teknikler bütünü” olarak tanımladı.
Jidoka’nın, yalın üretim tekniklerinden biri
olduğunu kaydeden Alper Altan, ”Jidoka Türkçe’de, ‘otonomasyon’ yani insan
zekasına sahip olmayan otomasyon olarak bilinmektedir. Bu teknikte üretim
hattında oluşabilecek normal dışı durumlarda, oluşturulacak sistemle makine ve
makineyi kullanan operatörler tarafından sistemin anında durdurulması ve
hatanın kaynağından engellenmesi sağlanmaktadır” dedi.
Bu sistemle, ürün israfının sıfıra
indirilmesinin ve ürünün, üretim sürecinde kalite kontrolünün sağlandığını
kaydeden Dr. Altan, şunları kaydetti:
“Jidoka, problemin nedenlerine dikkat
çeker ve problem ilk ortaya çıktığında işi anında durdurur. Operatörlerin
makineleri devamlı kontrol altında tutma ihtiyacını ortadan kaldırır. Sonuçta
büyük üretkenlik ve daha fazla kazanç ve ürün tasarrufu sağlanır.”
POKE YOKE NEDİR?
Jidokoyu destekleyen iki önemli unsurdan biri
olan Poke Yoke kavramını anlatan Dr. Altan, ”Poke Yoke, insan kaynaklı
hataları azaltmanın veya ortadan kaldırmanın bir yoludur. Genel olarak Poke
Yoke, bir aracın veya ürünün kullanımında sınırlamalar sağlayarak ve genellikle
kusurlu ürünler ve ihmalden kaynaklanan hatalardan kaçınmak için yapılan
düzenlemelerdir” ifadelerini kullandı.
Poke Yoke sisteminin hataları bulmak yerine
önlemek için çalıştığını belirten Altan, ”Bu sistem insan hataları sonucu
oluşacak zaiyatı ve hasarları önler. Varlığı çok anlamlıdır, çünkü insan
hatasını neredeyse sıfıra indirir” şeklinde konuştu.
ANDON NEDİR?
Jidokayı oluşturan bir diğer unsurun Andon
olduğunu kaydeden Dr. Alper Altan, bu sistemin operatörün veya makinenin,
sorumlusuna anormal durumları bildirmesi işlevini sağladığını dile
getirdi.
Sıfır fireli üretim için Andon sisteminin de
çok önemli bir unsur olduğunun altını çizen Altan ”Andon basit ama etkili bir
sistemdir. Basit ışıklı uyarılar şeklinde tasarlanabilir. Andon, makina
duruşları, malzeme teminindeki bir gecikme, kalite ile ilgili problemlerde
takım liderini ya da ilgili sorumluyu uyarır ve yardım çağrısında bulunur”
dedi.
Dr. Alper Altan, Jidoka, Poke Yoke ve Andon’un
gelişen teknolojinin önemli unsurlarından olduğunu ve sanayi kuruluşlarında
mutlaka kullanılması gerektiğinin altığın çizdi.
Tüm gün süren eğitim, Altan’ın katılımcıların
sorularını cevaplamasıyla sona erdi.
