SALGIN KARŞISINDA ENDİŞELİ Mİ YOKSA RAHAT MIYIZ?

Ipsos, Koronavirüs Salgını ve Toplum Araştırması ile; Türkiye’de koronavirüs vakasının ilk kez tespit edilmesini takiben vatandaşların bu konuya ilişkin farkındalık düzeylerini, endişelerini, değişen davranışlarını ortaya koyuyor ve hükümetin bu konudaki politika ve uygulamalarının kamuoyundaki yansımalarını düzenli olarak takip ediyor. Araştırmanın 12. Döneminden verilerle hazırlanan derlemede Toplumun Endişe Düzeyi, Maske Kullanımına Bakışı ve YKS Gündemiyle ilgili olarak kamuoyunun nabzı tutuldu.

(HABER MERKEZİ)- Ipsos, Koronavirüs Salgını ve Toplum Araştırması ile; Türkiye’de koronavirüs vakasının ilk kez tespit edilmesini takiben vatandaşların bu konuya ilişkin farkındalık düzeylerini, endişelerini, değişen davranışlarını ortaya koyuyor ve hükümetin bu konudaki politika ve uygulamalarının kamuoyundaki yansımalarını düzenli olarak takip ediyor. Araştırmanın 12. Döneminden verilerle hazırlanan derlemede Toplumun Endişe Düzeyi, Maske Kullanımına Bakışı ve YKS Gündemiyle ilgili olarak kamuoyunun nabzı tutuldu.

SALGIN KARŞISINDA ENDİŞELİ Mİ YOKSA RAHAT MIYIZ?

Ipsos Koronavirüs Salgını ve Toplum Kamuoyu Araştırmasından elde edilen verilere göre; Vatandaşların yarısından fazlası (%56) salgının ilk döneminden bu yana endişeli ruh halini sürdürüyor. Tam tersine ilk günden bu yana rahat hissedenler çok daha küçük bir kesim (%7). Toplumun bir kesiminin ise zamanla ruh hali değişmiş. Her 4 kişiden 1’i (%27) endişelerinden zaman içinde sıyrılıp rahatlarken, ilk dönemdeki rahatlığın yerine endişeli ruh haline büründüklerini söyleyenlerin oranı %10 seviyesinde.

“HERKES MASKE TAKSIN!”

Normalleşme sürecinin vaka ve ölüm sayılarında artışa neden olup ikinci dalganın yaşanabileceğine dair toplumda ciddi bir endişe var. Bu çerçevede salgınla mücadele kapsamında 45 ilde maske takma zorunluluğu getirilmesini vatandaşlar doğru buluyor.

Bu görüşün altında, diğer vatandaşların aldığı bireysel önlemlerin yetersiz olduğu ve dolayısıyla bu tür kamusal tedbirlere ihtiyaç olduğu düşüncesi de yer alıyor.

Koronavirüsten korunmak için maske kullanımına dair sadece devletlerin aldığı kararlar farklılık göstermiyor, aynı zamanda Dünya Sağlık Örgütü, Amerika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) gibi kuruluşların da tavsiyeleri zaman için değişiklik gösterdi. Bu kuruluşların bugünkü tavsiyesi bireylerin cerrahi maske veya kumaş maske kullanmaları yönünde, yüz solunum maskelerinin sağlık uzmanlarına bırakılması gerektiği vurgulanıyor. Cerrahi maske, bugün ülkemizde virüsten korunmak için toplumda en yaygın kullanılan maske (%80). Cerrahi maskeyi, %13 ile kumaş maske ve %5 ile N95 gibi yüz solunum maskeleri takip ediyor. Uzmanlar tarafından tek kullanımlık olan bu maskelerin uzun saatler veya ertesi gün kullanılmaması tavsiye ediliyor. Bireylere tek kullanımlık bu maskeleri ne kadar süre kullandıkları sorulduğunda büyük çoğunluk sadece bir gün kullandıklarını beyan ediyor. Ancak toplumun 1/5’inin tekrar kullanmak üzere maskesini sakladığını görülüyor.

Kumaş maskelerin virüsten yeteri kadar koruma sağlayıp sağlamadığına dair farklı kurumaların farklı beyanları oldu. Her ne kadar son dönemde sağlık kuruluşları vatandaşları kumaş maskeye yönlendirse de vatandaşların kumaş maskeyi yaygın kullanmamasının bir nedeni de bu kafa karışıklığı olabilir. Tek kullanımlık maskelerin yarattığı çevre kirliliği ise başlı başına bir konu.

Türkiye’de maske kullanmanın artık bir norm haline geldiğini söylenebilir. Salgının 3. haftasından itibaren maske kullanımı çok yaygınlaştı. Bugün salgından korunmak için maske kullananların oranı %98 seviyesinde.

Öte yandan farklı okazyonlarda maske kullanımı sorgulandığında maskeyi her zaman kullanmadığını beyan edenlerin oranı %25’lere kadar yükseliyor. Her zaman maske kullanmayanların temel gerekçesi maske kullanmayı fiziksel olarak zor bulmak (%35). Bu gerekçeyi, maskenin ücretli olması, pahalı olması, ücretsiz temin edememek gibi gerekçeler takip ediyor (%24). Sosyal mesafenin korunduğu için maskeye ihtiyaç duymamak da dile getirilen gerekçeler arasında yer alıyor. Maskenin koruyucu olduğuna inanmadığı için maske kullanmayanların oranı ise %8 ile sınırlı.

Daha önce 20-21 Haziran tarihlerinde yapılması planlanan YKS diğer bir ifadeyle üniversite sınavı salgın nedeniyle YÖK tarafından 25-26 Temmuz tarihlerine ertelenmişti. Normalleşme takvimi kapsamında sınav tarihinde tekrar değişiklik yapılarak 27-28 Haziran tarihlerinde yapılmasına karar verildi. Ipsos’un Koronavirüs Salgını ve Toplum Kamuoyu araştırmasının son döneminde; 2.5 milyona yakın öğrencinin gireceği üniversite sınavının bu tarihte yapılması konusunda genel kamuoyunun görüşü alındı. Toplumun %59’u sınavın bu tarihte yapılmasını yanlış bulduğunu ifade etti. Doğru bulanların oranı ise %27 ile sınırlı kaldı.

Sınav esnasında maske kullanımı, sınav salonuna girişte ve sınav esnasında sosyal mesafeye uyulması, sınav salonun dezenfekte edilmesi gibi kuralların toplumda gençler adına hissedilen endişeyi ancak kısmen azalttığı söylenebilir. Bu soruya verilen cevabı, gençlerin salgın nedeniyle psikolojik olarak sınava hazır olmadığı ve salgın devam ederken sınav yapılmasının doğru görülmediği şeklinde yorumlamak mümkün.

Ipsos’un Türkiye CEO’su Sidar Gedik araştırmada elde edilen verilerle ilgili yaptığı  değerlendirmede şunları iletti;  « Vatandaşların çoğunluğu hala salgına dair endişeli ve önlem alınmasını, alınan önlemlerin devam etmesi fikrini destekliyorlar. Hatta normalleşmenin biraz hızlı olduğu düşüncesi de hakim. Daha önce ertelenen üniversite sınavı tarihinde yeniden değişiklik yapılarak Haziran’a çekilmesi genel olarak yanlış bir karar olarak değerlendirildi. Geçtiğimiz haftalarda yaptığımız araştırmalarda maske-mesafe-temizlik önlemleri arasında en kritik olanların maske ve mesafe olduğunu tespit etmiştik. Bazı şehirlerde getirilen maske kullanım zorunluluğu toplumda destek bulan bir uygulama. Her on kişiden dokuzu bu kararı destekliyor. Maske kullanımı konusuna biraz daha yakından baktığımızda genel olarak cerrahi maske kullanıldığını görüyoruz. Cerrahi maskenin kullanımı bu kadar yaygın olunca tek seferlik kullanımın da yaygın olması şaşırtıcı değil, ancak şaşırtıcı olan her 5 kişiden birinin cerrahi maskeleri bir günden fazla kullanıyor olması. Her ne kadar maske kullanımını doğru bulsak da düzenli maske kullanmayan her üç kişiden biri için bu fiziksel olarak zorlayıcı. Fikren destekliyoruz ama henüz uygulamada olması gereken noktada olduğunu söyleyemeyiz. » dedi. 

ARAŞTIRMA KÜNYESİ

Ipsos tarafından gerçekleştirilen Koronavirüs Salgını ve Toplum Genel Kamuoyu Araştırması ile; Türkiye’de koronavirüs vakasının ilk kez tespit edilmesini takiben vatandaşların bu konuya ilişkin farkındalık düzeylerini, endişelerini, değişen davranışlarını ortaya koymak ve hükümetin bu konudaki politika ve uygulamalarının kamuoyundaki yansımasını anlamak hedeflenmiştir. Araştırma, Online Görüşmeler (CAWI) ile 18 yaş üstü İBBS 1 düzeyinde Türkiye temsili 800 birey ile gerçekleştirilmiştir. 20 – 25 Haziran 2020 saha tarihi ile 12. Dönem verilerini kapsayan araştırmanın istatistiki hata payı, % 95 güven aralığında ± %3’tür…