27°
Toplumun en fazla ezilen, ama görünürlüğü en az olan engelliler, 10 Mayıs’ta başlayan Dünya Engelliler Haftası’nı da devasa sorunlarla karşılamaktadır. Dünya çapında son yıllarda engellilerin sorunlarının çözümüne yönelik önemli gelişmeler sağlanmış olsa da, bu çözümler engelli bireylerin toplumsal hayata bir özne olarak katılmasını sağlamaktan henüz uzaktır.
Ülkemiz de Birleşmiş Milletler Engelliler Sözleşmesi’ni imzalamış, bu sözleşmeye uygun adımları atacağı sözünü vermiştir. Ancak ne yazık ki, engellilerin sorunları çözülmek bir yana, artarak devam etmektedir. Türkiye’de iktidarlar engellilik durumunu bir yardım sorunu olarak okumaktadır. Milyonlarca engelli vatandaş sürdürülebilir bir yoksulluk içerisinde, yardımlarla yaşayan ve yardımlara bağlı hale getirilen, toplumsal hayata ve üretime katılımları kısıtlanan durumdadır.
Engellilik meselesini uzuv eksikliği, yeti yetmezliği, fiziksel kısıtlılık olarak ele almak son derece yetersizdir. Önemli olan, engelli bireylerin toplumsal yaşama katılımda karşılaştıkları güçlüklerin aşılması ve buna bağlı yaşanan hak mahrumiyeti ve mağduriyetlerin sona erdirilmesidir.
Gerek kent dokusunun erişimi ve ulaşımı imkânsız hale getirmesi gerekse eğitim ve istihdam imkânlarının son derece kısıtlı olması temel sorunlardır. Engellilerin zorunlu ihtiyacı olan medikal araçların ve ilaçların temininde devlet katkısının son derece kısıtlı olması ve sağlık raporu zorunluluğu acil çözüm bekleyen meselelerdir. Uygulanan politikalar sorunları çözmek yerine engelli bireyleri daha fazla bağımlı hale getirmektedir.
Gücü olanın ayakta kaldığı, toplumsal yaşamın güçlüden yana kurgulandığı bir hayat tarzı zayıf olana hayat şansı bırakmamaktadır. Toplumun ezilen gruplarından birisi olan engellilerin küresel ve ulusal düzeydeki bütün hakları mücadeleyle kazanılmış haklardır. Bu evrensel hakların uygulanması için mücadele son derece önemlidir ve milyonlarca insanı doğrudan etkilemektedir.
Engelli bireylerin temel sorunu, toplumsal hayata ve üretime toplumun diğer bireyleriyle eşit bir şekilde katılımını zorlaştıran toplumsal ve yasal düzenlemelerin ortadan kaldırılmasıdır. Yapılması gereken bütün yaşamsal alanların engellilerin erişimine uygun bir şekilde düzenlenmesidir. Kendi başına hayatını sürdüremeyen bütün bireylerin sigorta, emeklilik ve her çeşit sağlık hizmetinden sınırsız-ücretsiz yararlanmasının sağlanmasıdır.
Esas olan engelli bireylere yardım etmek değil, onların herhangi bir yardıma ihtiyaç duymadan hayatlarını sürdürmelerini sağlayacak düzenlemeleri yapmak ve bunu engelleyen toplumsal ve yasal zorlukları aşmaktır.
