Adana’ya pamuk yakışıyor

Bundan birkaç yıl öncesine kadar pamuk ekimine ara veren üreticiler, pamuk fiyatlarının yeniden yükselmesi ile birlikte yeniden pamuk üretimine başladı.

Ancak şu kadarını söyleyeyim Adana’da pamuk ekimine ara verildiğini kimse bilmiyor. Pamuk konusunda insanlar aslında pek çok şeyi bilmiyor.

Örneğin insanlar hala Adana’da pamuk ekimine ara verildiğini bilmiyor. Yine insanlar Türkiye’nin tarım alanında çağ atladığının farkında bile olmayan o kadar çok insan var ki..? Adana’da birkaç yıl öncesine kadar kimsenin pamuk ekmediğini nereden bilecek? Bugün Adana’nın dışında hangi şehre giderseniz gidin insanlar hala Adana’da pamuk ekildiğini ve nüfusun büyük bir bölümünün de pamuk ekiminden kazanılan para ile geçindiğini düşünüyor.

Ayrıca insanlar hala Adana’da pamuk ağlarının olduğunu düşünüyor. Ve hala ırgat olarak çalıştırılan insanların tarlada elleriyle pamuk kozalarını toplandığını sanıyor. Hala pamuk toplama işinden binlerce insanın ekmeğini sağladığını düşünüyor. Gerçekten söylüyorum bunu, mübalağa etmiyorum. Geçen gün şehir dışındaki arkadaşlar söyledi, “Pamuk ırgatları ne durumda, gelip belgeselini çekmek istiyoruz” diye. Ama onlara artık Çukurova’da modern tarım yapıldığını, pamuğu insanların değil, makinelerin topladığını anlatmaya çalıştım ama pek ikna edemedim. Doğru hala elle toplanan yerler var ama 10 kişi ile 20 kişi ile bir günde toplanıyor o tarlalarda.

İnsanların hala aklında eski günler, hala eski Yeşilçam filmleri var. Şimdi bilmiyorlar ki,  Adanalı pamuk üreticilerinin büyük bir bölümü pamuk ekmekten vazgeçti…

Oysa Adana’ya pamuk çok yakışıyor. Hele güneşin battığı ve doğduğu anlarda… Beyazla kaplı tarlanın üzerinde kalan turuncu güneş muhteşem bir doğa manzarası oluşturuyor. Bir başka değişle yerde kalan bembeyaz pamuk örtüsü üzerinde öylece süzülen nokta şeklindeki güneş, insana huzur veriyor. Bu manzaranın sanıyorum başka bir adresi yok.

Elbette iş manzara ile bitmiyor, bu muhteşem eserin oluşması için gece gündüz çalışan cebinden para harcayan üreticinin mutlaka para kazanması gerekiyor. Aksi takdirde böyle bir manzaranın oluşması için bir daha emek sarf etmeyecektir.  Bu nedenle pamuk üreticisinin desteklenmesini önemli buluyorum. Aslında desteklenmesinden ziyade üreticinin elinden değeri oranında çıkarılması aslında en güzelidir.

Bugüne bugün stratejik bir ürün olan pamuk, birçok alanda kullanıldığı gibi geride kalan tüm atıkları ayrı alanlarda değerlendiriliyor. Bu bakımdan stratejik özelliğe sahip bir bitki olan pamuk sanayi mamulleri için oldukça önemli bir yere sahip. Yağ sanayisinde ve tekstil sanayisinde önemli bir hammadde olan pamuk, artık Adana için nostalji bir ürün oldu. Portakal, mandalina, limon ve greyfurttun süslediği Adana’yı beyaza bürüyen pamuk artık yerini ayçiçeğine kaptırsa da Adanalı üreticiler en ufak bir gelişme sonrasında yeniden pamuk ekimine başlamak için hazırda bekliyor. Adeta Adana’nın gelinliği olan pamuk bölgede bu kadar çok sevilmesine rağmen piyasası olmadığı için üreticiye cesaret vermiyor.

Bu arada boş durmayan çiftçiler pamuk piyasasında yaşanacak değişme ve gelişme sonrasında hangi pamuk türünün daha verimli sonuçlar verdiğini kendi tarlasında küçük parseller üzerinde deneyerek gelecek içinde hazırlık yapıyor. Pamuğun geliştirilmiş türlerini deneyen üreticiler, atalarından miras kalan pamuğa sahip çıkmak istiyor.